Data-driven tips: vermijd lijstjes en optimaliseer data storytelling

In ons eindejaarsblog van 2022 schreven we al dat lijstjes iets zijn om te vermijden als je als organisatie de impact van je data wil vergroten. Maar hoe zit dat nu eigenlijk? In dit blog legt Data Strategy Leader Louis de Roo het je uit.

Sorteren, ordenen en categoriseren

Allereerst: als mensen hebben we de neiging om complexe informatiestromen te willen ordenen. Dit ordenen helpt ons bij het sneller interpreteren van de informatie, doordat we ons kunnen focussen op de afwijkingen in het ontstane patroon kunnen we snel de juiste datapunten identificeren. Door onze data te sorteren, ordenen en categoriseren vind je sneller wat je zoekt.

Het nadeel van iets willen vinden is dat je vaak zult moeten zoeken. En wie thuis zijn of haar partner weleens geholpen heeft een verloren sleutelbos, telefoon of portemonnee terug te vinden zal kunnen onderschrijven dat de zoeklogica van de ene persoon radicaal anders kan zijn dan die van iemand anders. Met al die sorteringen, categorieën en ordeningen is het niet anders: om te vinden wat je zoekt ben je compleet afhankelijk van de categorisering van iemand anders. En net als je sokken op onverklaarbare wijze verdwijnen als je partner de was gedaan heeft, raak je in het lijstje van iemand anders al snel de informatie kwijt waar je iets mee zou moeten.

Het is daarom logisch dat je bij het werken met data al snel je eigen lijstjes gaat maken. Enter een oerwoud aan verschillende Excelletjes… met evenzoveel versies van de waarheid.

Logica

Het mooiste is natuurlijk als iedereen jouw logica aanhoudt bij het bekijken van een lijst met data. En dat ze niet alleen met dezelfde bril op zoeken naar afwijkingen, maar dat ze liefst ook dezelfde conclusies trekken uit dat lijstje als jij. Die kans is echter gering, en de kans dat je slagkracht en besluitvaardigheid verruilt voor discussie over de data en de interpretatie ervan is des te groter.

De oplossing is natuurlijk om te zorgen dat je dataconsument geen andere keuze meer heeft dan meegaan in jouw logica. Nu was het in vroegere tijden een hele opgave om te zorgen dat je data elke keer zo visualiseerde dat er geen twijfel over de interpretatie mogelijk was, maar inmiddels is het al geruime tijd zo dat je met wat goede datavisualisaties jouw eigen zoeklogica gemakkelijk overbrengt op je beoogde doelgroep.

Data Storytelling

Dit zogeheten ‘Data Storytelling’ is in feite niets anders dan het voorsorteren van de data voor je doelgroep. Wat wil je dat ze zien? Welke conclusies wil je dat ze trekken? Door je data slim en duidelijk te visualiseren zorg je dat er over de conclusie geen twijfel meer mogelijk is. Bijkomend voordeel: je gebruikers hebben veel minder tijd nodig om op basis van de data aan de slag te gaan, én het is veel makkelijker voor ze om de conclusies met collega’s te delen zodat de gewenste informatie zich sneller verspreidt binnen je bedrijf.

Om dit goed en zonder misverstanden voor elkaar te krijgen is het belangrijkste dat je probeert jouw eigen zoeklogica te vertalen naar een concrete set parameters. Op welke uitzonderingen let je? Waar kijk je naar als je in je lijstje de afwijkingen zoekt? Zodra je die logica helder hebt is het een kwestie van een duidelijke opzet maken voor het communiceren van je data. Denk hierbij aan een datahuisstijl voor je organisatie, of tenminste het aanhouden van een aantal basisprincipes bij het publiceren van je data. Zo ontstaat vanzelf een helder en ondubbelzinnig beeld, met bijbehorende beslissingen – op basis van data!

Geschreven door Louis de Roo
Data Strategy Leader
E-mergo