Data 101: Data Literacy

In deze reeks Data 101 blogs leggen we je elke keer uit wat een bepaald begrip in de datawereld nou eigenlijk betekent. Deze keer hebben we het over ‘data literacy’. Data literacy, ook wel datageletterdheid genoemd in het Nederlands, is een vaardigheid die steeds belangrijker wordt in een wereld vol data. Toch hebben veel organisaties problemen om succesvol datagedreven werken. In dit blog zullen we uitleggen wat data literacy is, waarom het belangrijk is, en hoe je je data literacy kunt verbeteren in jouw organisatie.  

Wat is data literacy?

Data literacy is de vaardigheid om op een effectieve manier data te begrijpen, analyseren en communiceren, waarbij het personen en organisaties de mogelijkheid geeft om datagedreven te werken en geïnformeerde beslissingen te nemen. Denk hierbij aan de volgende vaardigheden:

• Kritisch denken: analyseer data, stel vragen en trek logische conclusies.
• Onderzoek doen: vind, beoordeel en gebruik relevante data voor specifieke doelen.
• Data-analyse: pas methoden toe om data te transformeren en interpreteren.
• Datavisualisatie: creëer en gebruik grafieken, diagrammen en andere manieren om data zo begrijpelijk mogelijk visueel te presenteren.
• Data storytelling: gebruik data, visuals en verhalen om anderen te overtuigen of te informeren.

Het gaat niet alleen over technische vaardigheden, maar ook over de cultuur van het gebruik van data. Datageletterde mensen zijn nieuwsgierig, zoeken antwoorden, delen inzichten met anderen en werken graag samen. Data schrikt hen niet af, maar ze omarmen het als bron om te leren en beslissingen te maken. Voor het ontstaan van een data democracy is data literacy ook essentieel. Data democracy, ook wel data democratie, staat voor het beschikbaar stellen van alle primaire data aan iedereen in de organisatie. Dit kan alleen als iedereen in de organisatie de data ook kan interpreteren en analyseren. Het aanzienlijke voordeel van een data democratie is dat de hele organisatie op basis van feiten en data kan bijdragen aan innovatie en groei.

Waarom is data literacy belangrijk?

Data literacy is belangrijk op zowel individueel niveau als voor organisaties, zo biedt het veel voordelen:

• Betere besluitvorming: organisaties zijn makkelijker in staat datagedreven beslissingen te nemen in plaats van te vertrouwen op intuïtie/onderbuikgevoel.
• Beter beeld van ROI: je kunt met data literacy de impact van (je) acties, projecten en investeringen nauwkeurig meten en deze koppelen aan de juiste oorzaken.
• Werknemerstevredenheid: het werken met data zorgt voor meer vertrouwen, transparantie en een gevoel van verantwoordelijkheid onder werknemers. Ook kunnen ze het resultaat van hun werk inzichtelijk maken en hiervan leren.
• Betere klantbeleving en tevredenheid: data literacy kan je helpen je klanten beter te begrijpen door bijvoorbeeld op basis van data gepersonaliseerde- en relevante oplossingen te bieden. Het kan je ook helpen klantfeedback te verzamelen en klantenloyaliteit verbeteren door hiermee aan de slag te gaan.
• Meer innovatie: Data literacy helpt je nieuwe kansen te identificeren en te benutten, problemen creatief op te lossen, en nieuwe ideeën en inzichten te geven. Ook blijf je op de hoogte van de laatste trends en technologieën, waardoor je hier sneller op kan reageren dan concurrentie.

Concrete voorbeelden voor organisaties

Data literacy kan in elk deel van een organisatie een positief effect hebben:

• Marketing: een marketingteam kan door het analyseren van klantgegevens en koopgedrag gerichte marketingcampagnes creëren. Dit resulteert in een verbeterde ROI en doelgerichtere beslissingen.
• Operations: door data-analyse te gebruiken, kunnen organisaties herkennen welke processen inefficiënt verlopen, bijvoorbeeld in de supply chain. Vaak kost dit tijd en geld. Door het optimaliseren van deze processen kun je operationele kosten verminderen.
• Customer Service: een klantenserviceteam analyseert feedback van klanten en herkent patronen. Hierdoor krijgen ze beter inzicht in de problemen en kunnen ze deze sneller aanpakken. Dit leidt weer tot meer klanttevredenheid.
• R&D/Innovaties: organisaties gebruiken data om trends in de markt te herkennen en nieuwe kansen te spotten of hun product te verbeteren. Ze kunnen ze hun concurrentievoordeel behouden of sneller nieuwe innovaties lanceren.
• HR: een HR-afdeling kan data gebruiken om de prestaties van medewerkers te meten. Hierdoor kunnen ze evaluaties meetbaar maken en werknemers beter ondersteunen.

Hoe kun je je data literacy-vaardigheden verbeteren?

Je data geletterde vaardigheden verbeteren is niet zo moeilijk als het lijkt. Er zijn veel bronnen en tools beschikbaar om je te helpen data literacy te leren en te oefenen, zoals:

• Online cursussen en platforms: er zijn veel online cursussen en platforms die data literacy trainingen aanbieden. Zoals: DataCamp, Coursera, edX, en Udemy. Deze kunnen je helpen de basis van data literacy te leren op je eigen tempo en gemak.
• E-mergo Academy: in de E-mergo Academy bieden we meerdere trainingen aan op het gebied van data analytics: Data & Analytics Basics, Dashboard Design, SQL, KPI Masterclass en Dimensioneel Modelleren. Hiermee kun je jouw eerste stappen zetten om met data te gaan werken en je data literacy te verbeteren. We bieden ook leerpaden aan waarbij we een aantal van deze trainingen bundelen.
• Data tools en software: er zijn veel data tools en software die je kunnen helpen werken met data. Zoals: Power BI, Qlik en TimeXtender. Deze helpen je toegang te krijgen tot data, deze te analyseren, visualiseren en vervolgens ermee te communiceren op een eenvoudige en interactieve manier. We bieden in de E-mergo Academy ook een breed scala aan workshops aan waarin je kennis kan maken met deze tools.

Wil jij je data geletterde vaardigheden verbeteren? Dan is het goed om bij de basis te beginnen, nieuwsgierig te zijn, en je vervolgens steeds meer te verdiepen in onderwerpen die je interessant vindt. Er is niet een manier om je data literacy te verbeteren, maar er zijn eindeloze mogelijkheden om je hierin te verdiepen. Zo ben je nooit uitgeleerd. Hoe meer je met data gaat werken, hoe meer data-literate je zult worden. En hoe meer data-literate je bent, hoe meer waarde je uit data kunt halen.

Conclusie

Data literacy is een vaardigheid die steeds belangrijker wordt in een wereld waar organisaties meer en meer datagedreven gaan werken. Om datagedreven te werken is het als organisatie een vereiste dat iedereen binnen de organisatie het belang van werken met data inziet. Data literacy is hierbij de sleutel tot succes, omdat het eigenaarschap creëert voor datagedreven werken. Medewerkers die een kritische blik hebben, onderzoek kunnen doen, data kunnen analyseren/visualiseren en hier conclusies uit kunnen trekken zullen namelijk sneller het werken met data omarmen en zich hier verantwoordelijk voor voelen. Data literacy geeft organisaties de mogelijkheid om data effectief in te kunnen zetten, ongeacht in welke deel of welke branche. De (concurrentie)voordelen van data literacy zijn namelijk talloos. Ga dus aan de slag en maak jezelf of jouw organisatie meer data-literate.